Combineren van wonen en industrie: Hamerkwartier en Albemarle

Geplaatst op: 7 februari 2022

Het combineren van wonen en industrie is mogelijk en kan snel, maar vraagt om slimme besluitvorming vanuit gemeente.

Eerder deze maand wijdde Kees Noorman in het FD al aandacht aan het dreigende ruimtetekort voor bedrijven in de Amsterdamse regio. De hoofdredactie van die krant drukte het krachtig uit in hun commentaar: “hoewel het goed is dat gemeenten ambitieuze woningbouwplannen maken, moeten ze er wel voor waken dat deze ten koste gaan van lokale industrie. Er moet ruimte blijven voor maakbedrijven in de steden, want ze leveren veel banen voor praktisch geschoolden.”

Constructief
Een van de locaties waar werken en wonen spanning opleveren is het Hamerkwartier in Amsterdam-Noord. Nabij deze nieuwe woonwijk is chemiebedrijf en ORAM-lid Albemarle gevestigd. In Noord produceert Albemarle op eigen grond katalysatoren. Het bedrijf heeft 450 medewerkers. Albemarle heeft zich altijd constructief en welwillend opgesteld naar de gemeente rond de ontwikkeling van het Hamerkwartier. Met de visie dat wonen hier mogelijk is mits er rekening gehouden wordt met een aantal belangrijke omgevingsfactoren. Nu de plannen in een vergevorderde fase komen, zien we echter dat de gemeente een allesbehalve constructief pad kiest dat woningbouw op korte termijn niet dichterbij brengt.

Kopzorgen
Komende woensdag vergadert de Amsterdamse gemeenteraad over het investeringsbesluit Hamerkwartier. Een belangrijke stap in het ontwikkelingsproces van deze nieuwe wijk met bijna 7000 woningen. Terwijl het gehele gebied te maken heeft met de geluidsbelasting van Albemarle, is het vooral het deel Hamerkop dat kopzorgen veroorzaakt. De Hamerkop is het terrein dat het dichtst bij Albemarle gelegen is, maar waar desondanks gekozen is voor het hoogste bouwvolume van woningen.

Druk
Geplande hoogbouw op slechts ca. 150 meter van de fabriek (terwijl de door de Vereniging Nederlandse Gemeenten bepaalde richtafstand tot deze chemische industrie 700 meter is) gaat zonder ingrijpende maatregelen geheid problemen geven voor de toekomstige bewoners. 24/7 hinder van geluid, geur, licht en emissies worden in dit gebied gebagatelliseerd, evenals de beleving van het wonen zo dicht bij een chemisch bedrijf. Dit alles ondanks eigen onderzoek van de gemeente, waaruit blijkt dat het bewoners veel overlast kunnen ervaren van deze hoge milieubelasting. De druk om snel woningen te realiseren wint het hier van de zorgvuldigheid en de rechtszekerheid van bedrijven én de leefkwaliteit van toekomstige bewoners.

Oplossing
Albemarle vraagt de gemeente om meer en beter inzicht te bieden in de impact van deze milieubelasting en tot die tijd de Hamerkop buiten de besluitvorming te houden. Een goed voorstel omdat dit de kans biedt om gezamenlijk tot een oplossing te komen voor de mogelijke overlast. Een voorstel dat in het belang is van de gemeente en de toekomstige bewoners omdat het mogelijkheden biedt om de woon- en leefkwaliteit op de Hamerkop te verbeteren. Het gemeentebestuur wacht dit onderzoek echter niet af en legt nu een plan ter goedkeuring voor aan de raad dat op onderdelen nog ruimschoots nader onderzoek vergt op het gebied van externe veiligheid, geluid, geur, luchtkwaliteit en de beleving van toekomstig omwonenden.

Vertraging
Wat ORAM betreft is dit een onverantwoorde keuze. De voorgenomen besluitvorming zal Albemarle namelijk dwingen beroep in te dienen tegen het bestemmingsplan Exclusiva en de MER voor het gehele Hamerkwartier omdat deze ook de Hamerkop bevat. Daarmee loopt mogelijk een veel groter deel van de ontwikkeling van het Hamerkwartier flinke vertraging op. Een ongewenst bijeffect, want vertraging van woningen is in niemands belang.

Kans
Maar er is nog een kans voor de gemeenteraad: met het voorstel om een uitzonderingspositie voor de Hamerkop te creëren kunnen veel woningen in het Hamerkwartier al op de korte termijn ontwikkeld worden. Voor de woningen in de Hamerkop zal dan nader onderzocht worden hoe tot verdere ontwikkeling over te gaan. Een zekere en een verstandige keuze!