Kees Noorman voorspelde het al. Vorige week vernietigde de Raad van State het bestemmingsplan voor woningbouw bij chemiebedrijf Ketjen aan het IJ. Te risicovol, is het oordeel. Precies waar Noorman, voorman van ORAM, de grootste ondernemersvereniging in de stad en belangenbehartiger van de havenindustrie al voor waarschuwde.

‘Als je plannen maakt voor grootschalige woningbouw op plekken waar nu goed functionerende bedrijven zitten, moet je eerst oplossen waar die heen moeten’, zegt Noorman. ‘Deze fabriek kan niet eens verhuizen. Als ze weggaan, verlaten ze Nederland. Dit gedonderd met de gemeente heeft Ketjen beschadigd. Ze zijn neergezet als vervuilend, crimineel bedrijf met een Amerikaanse moeder. Dat raakte hen in de ziel. Is Amsterdam dan nog wel de plek waar zij investeringen willen doen?’

Noorman is kritisch op alle woningbouwplannen dichtbij bestaande industrie. Omdat kunstmestfabriek ICL in de haven niet verhuist, stokken ook daar de woningbouwplannen. Ondertussen is het nog maar de vraag of het op het terrein van de voormalige kabelfariek Draka wel kan. ‘Omdat je onzorgvuldig bent omgegaan met een bedrijf dat er al zit, loop je het risico dat meer plannen sneuvelen’, zegt Noorman. Een vernietigd bestemmingsplan zet bouwambities jaren terug.

Hij ziet gevolgen voor Haven-Stad, de enorme nieuwbouwwijk die grotendeels in de haven moet komen. ‘Het grootste deel gaat voorlopig in de koelkast’, zegt Noorman. ‘Dit hele gebied heeft dezelfde karakteristiek als Ketjen. De problemen met milieuzoneringen zijn nog niet opgelost.’ En hij wil die industrie ook behouden. Damen Shipyard bijvoorbeeld. ‘Defensie is een voorname opdrachtgever en dat is nu steeds belangrijker. Die expertise moet je niet weggeven, maar in Nederland houden.’

Noorman ziet veel meer in het plan voor Amsterdam Bay Area. Dat is bouwen richting Almere. ‘Dat lijkt een simpelere oplossing’, zegt hij. Geen gedoe met industrie, maar op middellange termijn bouwen. Het enige is dat mensen dan officieel niet in Amsterdam wonen.

De gemeente koos echter voor Haven-Stad om gebruik te maken van bestaande infrastructuur. Uitbreiding naar het oosten vergt nieuwe wegen en sporen en samenwerking met de regio. Toch dringt de rechtse oppositie aan op bijvoorbeeld verdere uitbreiding van IJburg. De VVD vindt dat de gemeente veel te weinig oog heeft voor bedrijven en zich zo nu in de voet schiet.

Noorman hoopt dat bedrijven in ieder geval serieuzer genomen worden. Ketjen had bijvoorbeeld graag meegedacht over de woningbouwplannen in de buurt. ‘Dan waren het er misschien 4000 in plaats van 6500. Nu is alles afgeblazen.’ Hij ziet veel geldverspilling en reputatieschade voor stad én industrie. ‘Niemand is een winnaar in dit hele proces’, aldus Noorman.

Artikel verschenen in Telegraaf van 20 maart 2024
Tekst: Marijn Schrijver